چرا روشنفکران در قبال غزه ساکت هستند؟
تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۴۴۴۹۷
به گزارش همشهری آنلاین، بیش از ۴۰ روز از معرکه طوفانالاقصی میگذرد و آتش جنگ و بمباران در غزه همچنان بسیاری از زنان و کودکان بیدفاع را در دام خود میسوزاند. ارتش اسرائیل با نقض قواعد بینالمللی و زیرپا گذاشتن اصول اخلاقی و قانونیِ جنگ، با حملات زمینی و موشکی خود پیش میرود و در آن سو نیروهای مقاومت فلسطینی همچنان دربرابر ارتش رژیم آپارتاید صهیونیستی مقاومت میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چیزی که در این بین حائز اهمیت بسیار است، موضعگیری بیسابقه مردم جهان در برابر اقدامات اخیر اسرائیل است. به شکل قابل توجهی، تعداد زیادی از مردم در کشورهای مختلف، از اروپا تا آفریقا با حضور در خیابانها ضمن حمایت از مقاومت فلسطینی به شدت رژیم صهیونیستی را محکوم کرده و علیه آن شعار میدهند.
حضور هزاران نفری مردمِ حامی فلسطین در لندن، راهپیمایی دانشجویان در برلین، کارزار طومار اسامی شهدای فلسطینی در تهران و... همگی جلوهای از این شور عدالتطلبانه و آزادیخواهانه است که در این ایام شاهدش هستیم. حتی در آمریکا نیز وضع فرق کرده است. نوآم چامسکی، فیلسوف و اندیشمند چپگرای آمریکایی در گفتوگوی اخیر خود گفت:«با تغییری که بین نسل جوان، دانشجویان و نسل زد رخ داده است امروزه حمایت مردم آمریکا از فلسطین افزایش پیدا کرده است. وضعیت این دوگانه ۵۰ ـ ۵۰ است. نگاهی به حمایتهای حزبی دموکراتها بیندازید، امروزه آنان بیش از اسرائیل از فلسطینیها دفاع میکنند.» اروپاییها برای مردم فلسطین سرود انقلابی تولید میکنند و نیروهای ضدغرب در آمریکای جنوبی درپی تئوریسازیهای نوین برای مقاومت هستند. تودههای مردم ایران جزو اولین نفراتی بودند که در عالم حقیقت و عالم مجاز حضور جدی خود را در بحث روشنگری درقبال فلسطین به نمایش گذاشتند.
روشنفکران و غیاب سؤالبرانگیز آنهااما با تمام این اوصاف؛ میدان دوگانه فلسطین ـ اسرائیل در این ایام غیاب یک قشر را به خوبی حس میکند: روشنفکران! روشنفکران که معمولاً اهالی هنر، اندیشه و ادبیات هستند، در آثار خود طیفشان را شخصیتهای پیشرو و آوانگارد در جامعه معرفی میکنند که وظیفه ارتباط با تودههای مردمی و هدایت آنها را در اختیار دارند. ژان پل سارتر، فیلسوف شهیر فرانسوی که ازقضا مورد ستایش و پیروی شدید از سوی روشنفکران ایرانی است در مورد وظیفه روشنفکر میگوید:«روشنفکر وظیفه خود میداند برای جامعه کسب آگاهی کند». علی شریعتی، جامعهشناس فقید ایرانی نیز در باب رسالت روشنفکر اشاره دارد که:« روشنفکر نه فیلسوف است، نه دانشمند، نه نویسنده و هنرمند، روشنفکر، متعصب خودآگاهی است که روح زمان و نیاز جامعهاش را حس میکند و بینش جهتیابی و رهبری فکری را داراست. این آگاهی و بینش، آگاهی و بینش ویژهای است که در مسیر تجربه اجتماعی و عمل انقلابی، بیشتر تحقق و تکامل مییابد تا از طریق تفکرات مجرد ذهنی و مطالعه و تحصیل مکتبهای فلسفی و رشتههای علمی.» اما در این مدت روشنفکران ایرانی در قبال بحران غزه و قتلعام مردم فلسطینی یا مُهر سکوت بر لبان خود زده یا اگر هم موضعی گرفته باشند به شکل کلی صرفاً به برخی شعارهای بشردوستانه پناه برده و چندان حرفی از استعمار و اشغال اسرائیل با حمایت سلطه غرب به میان نیاوردند! به تعبیری، یک تناقض بین عمل و حرفهای آوانگاردی روشنفکران ما وجود دارد.
چرا روشنفکران باید در میدان باشنداهمیت حضور روشنفکر در میدان برای آن است که همچنان شبهات و ابهامات درقبال مقاومت وجود دارد و بخشی از مردم احتیاج به روشنگری دارند، اما اهالی طیف نخبگانی در علوم انسانی گویا چندان مایل به این نوع کنشگری نیستند. در این بین جامعه و مردم در ایران، امروزه پیشروتر از روشنفکران هستند و مستقل از آنان سعی دارند به هر نحوی موضع تعیینکننده خود را در این برهه مشخص سازند. بیژن عبدالکریمی، فیلسوف و استاد دانشگاه، چندی پیش با حضور در شبکه افق و برنامه «به افق فلسطین» درمورد روشنفکران اظهار داشت: «بخش از مردم روشنفکران ما هستند که من آنان را هیچگاه نمیبخشم، چرا که آنان به خاطر خشمی که از جمهوری اسلامی و شرایط ایران دارند از اسرائیل حمایت کردند. این اتفاق بسیار بسیار ننگین است.» دانشگاهیانی که پارسال در بلوای ۱۴۰۱ همواره بیانیه و مانیفست در رد جمهوری اسلامی صارد میکردند و آن را رسالت اصلی خویش مینامیدند، در ایام اخیر بدون هیچ موضعگیری و اظهارنظر از کنار جنایات رژیم صهیونیستی میگذرند و صلاح را در روزه سکوت میبینند.
زیستجهان غربی نخبگان علوم انسانی را به انفعال واداشته استدرمورد علتیابی این نوع واکنش شاید بشود سخنان زیادی را به میان آورد، اما مختصراً باید گفت به نظر میرسد روشنفکر ایرانی، با اثرپذیری از زیستجهان غربی، عملاً کنش و واکنش خود را معطوف به مغربزمین قرار داده است. وقتی یورگن هابرماس، اندیشمندِ یهودی آلمانی به صراحت اقدام اسرائیل را مشروع و موجه میداند و با تظاهرات ضدصهیونیستی مخالفت میورزد تا مبادا انگارههای یهودستیزانه عصر نازی زنده شوند، طبیعی است که متأثرین ایرانی او نیز در قبال فلسطین و اشغال ۷۵ ساله سکوت اختیار کنند. بالطبع نباید از دانشگاهیانی که کتب خود را به استوانههای فلسفه غرب تقدیم میکنند و رونوشت خود از اوضاع و احوال جامعه را برای سفارتخانههای اروپایی میفرستند انتظار آن را داشت که بیایند و در برهه حساسی چون امروز اسرائیل و حامیان اروپایی آن را نقد کنند. در زیستجهان غربی آنچه که اولویت است انسان اروپایی یا انسانی به سبک اروپاست شاهد این مدعا تناقض رفتاری آنان در قبال جنگ اوکراین و جنگ غزه است. حتی برای روشنفکران و فعالین حقوق زنانِ ایرانی نیز، زن دارای مرتبههای گوناگون است و گویی هزاران زن بیپناه فلسطینی که هرثانیه درخطر بمباران اسرائیلیها هستند چندان اهمیتی ندارد! حتی در جدیترین عمل دانشگاهیان و روشنفکران که ارسال یک نامه به دانشجویان و اساتید درسایر کشورها بود؛ گرچه حرف از آتشبس به میان آمد اما هیچ توبیخ و محکومیتی روانه اسرائیل، به عنوان سلسله جنبان جنگ در فلسطین و حامیان او نشد! غزه بستری برای آزمون روشنفکران بود، تا آنچه که دهها سال مطالعه کرده و به رشته تحریر درآوردند در صحنه واقعیت عملی کنند که گویا چندان موفق نبودند.
کد خبر 809499 برچسبها روشنفکری خبر ویژه رژيم صهيونيستى طوفان الاقصیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: روشنفکری خبر ویژه رژيم صهيونيستى طوفان الاقصی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۴۴۴۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محسنی اژهای: باید برخورد بازدارندهای در قبال متعرضین به جان و مال مردم داشت
به گزارش قدس آنلاین، حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای امروز شنبه (۸ اردیبهشت) طی سخنانی در در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت سالگرد شهادت استاد شهید مطهری، ضمن گرامیداشت ایام سالگرد شهادت علامه شهید مطهری و همچنین روز معلم اظهار کرد: شهید مطهری شخصیتی دارای ایدههای نو و مکتب فکری بود و افکارش جهان شمول و مختص و قابلِ استفاده برای همه طبقات و اقشار بود. پدر من نیز که یک کشاورز روستایی بود در محیط زندگی خود با وجود فقدان وسایل ارتباط جمعی، آثار شهید مطهری را تهیه و مطالعه کرده بود.
رئیس قوه قضائیه در ادامه با تبیین و تشریح ابعاد شخصیتی و علمی شهید مطهری، گفت: شهید مطهری به واقعی کلمه روشنفکر و عارف بود و در برابر مخالفین و کسانی که دارای نقطهنظرات متفاوت بودند با سعهصدر و حُسنخلق رفتار میکرد و سعی داشت همه اَقوال را استماع کند، اما در میدان مباحثه، جدی و قوی و زمانشناس و مخاطبشناس بود.
رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: شهید مطهری دردِ دین و مردم را داشت و این امر از ناحیه او منحصر به جغرافیای ایران نبود؛ شهید مطهری در مقطعی موضوعِ حمایت از فلسطین و مقابله با رژیم متجاوز و غاصب صهیونیستی را مطرح کرد که شاید هنوز چنین تفکری در جهان اسلام و در میان آزادیخواهان دنیا نُضج و استحکام نیافته بود.
رئیس عدلیه اظهار داشت: شهید مطهری با تحجر و خرافات و التقاط و انحراف، ستیز داشت و پهلوان میدان مبارزه با متحجرین، التقاطیها و معاندین و مارکسیستها بود و زمانی که دشمنان پی بردند توانایی رویارویی فکری و کلامی با شهید مطهری را ندارند، دست به ترور او زدند. در واقع دشمنان فهمیدند که مطهری علیه مطامع دنیوی آنهاست و خریدنی و قابل نفوذ نیست، لذا تنها راه را در ترور این شخصیت والامقام دیدند.
حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای بیان داشت: امروز باید پاسدار ارزشهایی باشیم که شهید مطهری جان خود را در راه آنها فدا کرد؛ ایشان در برابر انحراف و التقاط و تحجر و خرافات و ترویج ضدارزشها، سینه سپر کرد و مجاهدانه به تبیینگری علیه این مقولات پرداخت؛ ما نیز امروز باید همین مسیر مستقیم را ادامه دهیم و اجازه ندهیم این امور مذموم در جامعه رواج یابند. بیش و پیش از همه، ما کارگزاران نظام در این راستا مسئولیت و وظیفه داریم و باید تدابیری اتخاذ شود که اندیشههای شهید مطهری در کلیه دستگاههای حکومتی، ساری و جاری شود.
رئیس دستگاه قضا افزود: امروز یکی از مسائل مهم کشور و مردم ما، مقوله عفاف و حجاب است؛ شهید مطهری شخصیتی است که در این زمینه حرف برای گفتن دارد و نقطهنظراتش در این حوزه بسیار اثرگذار و راهگشاست؛ لذا باید از اندیشه شهید مطهری در این بخش استفاده تمام و کمال شود.
رئیس عدلیه در بخش دیگری از اظهاراتش تصریح کرد: باید توجه داشت که برخی مسائل نیازمند کار فرهنگی و اقناعی و تبیینی است و صرفاً نمیتوان با رویکرد سلبی و امنیتی، در قبال آنها عمل کرد؛ در عین حال باید توجه داشت که رویکرد سلبی هم در محل خودش باید به کار گرفته شود و در مواردی اتخاذ چنین رویکردی نیز لازم است، اما چنانچه از مقولات فرهنگی و تبیینی در قبال برخی مسائل غفلت شود، کار ناقص میماند و این نکتهای است که ما کارگزاران نظام همواره باید مدنظر قرار دهیم
رئیس قوه قضائیه با اشاره به نقطهنظرات فقهی و حقوقی و قضائی شهید مطهری گفت: شهید مطهری در حوزه مقولات فقهی و حقوقی و قضائی نیز دارای تأملات و نقطهنظراتی بودند که متأسفانه کمتر به این مقوله پرداخته شده است و شاید در این زمینه کوتاهی و غفلت از ما و شما اعضای ستاد بزرگداشت شهید مطهری بوده است؛ ما آمادگی داریم که نمایندهای را برای عضویت در این ستاد معرفی کنیم و هر چه بیشتر از آرا و اندیشههای شهید مطهری برای پیشبرد امور خود وام بگیریم.
قاضیالقضات در ادامه این نشست با اشاره به پیشنهاد مطرح شده از جانب «علی مطهری» مبنی بر به کارگیری مجازات «تشهیر» در قبال مرتکبان جرایم خشن، گفت: در ابتدا باید تاکید کنم که قوه قضائیه و شخصِ من با شفافیت و برگزاری دادگاههای علنی (به استثنای مواردی که قانون اساسی منع کرده است) کاملاً موافق هستیم. مجدانه معتقدیم که باید برخورد بازدارندهای را در قبال متعرضین به جان و مال و عِرض مردم و بیتالمال صورت داد؛ اگر چه بر انجام اقدامات و برنامههای آموزشی و بازاجتماعی کردن مجرمین و محکومین تاکید داریم، اما بر این مقوله نیز اصرار داریم که نمیتوان امنیت و آرامش مردم را رها کرد و اجازه داد هر کس دست به هر کاری بزند.
رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: یکی از اقدامات بازدارنده در قبال مجرمین، معرفی و شناساندن آنها به جامعه به عنوان یک مجرم است؛ در اثر این اقدام، نوعی بازدارندگی در خودِ فردِ مجرم ایجاد میشود تا به سمت جرم و جنایت نرود و حتی خانواده او نیز به کمک جامعه و دستگاههای مسئول میآید. در عین حال باید توجه داشت که همه قوا و دستگاههای حکومتی از جمله قوه قضائیه باید ملتزم به قانون باشند و در حال حاضر قانون به ما اجازه این امر را نداده است. البته برخی اشخاص میگویند اگر به مجلس برویم، این موارد را به قانون تبدیل میکنیم؛ ما در قوه قضائیه از این امر استقبال میکنیم و حتی پیشنهاداتی را در برخی از این موضوعات داشتیم و داریم. تاکید میکنم که هر موردی که به قانون تبدیل شد قوه قضائیه ملتزم به انجام آن است.
رئیس دستگاه قضا افزود: نمیخواهم بگویم همه موارد، اما برخی موارد که برای جامعه مضر هستند را تاکید داریم که مرتکبین آنها در زندان بمانند و به تناسب جرمشان و وفق قانون، مجازات سنگینتر شوند. البته افرادی نیز ممکن است فریب خورده باشند و اظهار ندامت کنند و حتی اگر به زندان بروند و یا در زندان بمانند نیز تبعات بدتری متوجه آنها باشد، تاکید ما در اینگونه موارد اِعمال ارفاقات قانونی است؛ اما تاکید مؤکد داریم عناصر اصلی که برای جامعه مضر هستند نباید مشمول ارفاق شوند.
رئیس عدلیه با اشاره به مقوله سرعت در مجازات مجرمین بویژه مرتکبین جرایم خشن نیز گفت: ما صددرصد معتقد به لحاظ سرعت در مجازات مجرمین بویژه مرتکبین جرایم خشن هستیم؛ البته در مواردی برای اجرای این مهم، با محدودیتهایی به جهت نیرو و حتی زمانبندیهای قانونی مواجهایم. باید تاکید کنم که در سندِ روزآمدشده تحول قضائی نیز برای برخی از این امور پیشبینیهایی شده است و سندِ مزبور این انعطاف و قابلیّت را برای اصلاح و تکمیل شدن نیز دارد، لذا بار دیگر از همه نقادان و صاحبنظران دعوت میکنیم که با مطالعه این سند، نقطهنظرات خود را در قبال آن ارائه کنند.
منبع: خبرگزاری مهر